Elke dag ga jij aan de slag met bloem en meel gemaakt van het beste graan. Maar weet je ook alles over dat gewas?

1. Niet alles is graan

Wist je dat graan heel lang geleden als onkruid werd beschouwd? Het zijn eigenlijk zaden van grassen, en een van de oudste voedingsmiddelen van de mens.

Deze graansoorten ken je vast al:

• tarwe
• mais
• rijst
• gerst
• haver
• rogge

Minder bekend? Teff en gierst. Tot slot zijn er ook nog quinoa, boekweit en amaranth. In tegenstelling tot wat je zou denken zijn dat geen granen, ook al bereiden en eten we ze wel op een gelijkaardige manier.

2. Voedingswaarde en gluten

Graan en graanproducten zijn rijk aan koolhydraten, eiwitten, vezels, vitaminen en mineralen.

In tarwe, gerst, haver en rogge vind je ook gluten: eiwitten die je brood of gebak luchtig houden. Hoe dat kan? Tijdens het kneden vormt het meel of de bloem dunne lagen, en daartussen blijven lucht en koolzuur vastzitten.

Sommige mensen verteren gluten moeilijk of niet. Zij opteren voor glutenvrije producten gemaakt van gierst, maïs, rijst en teff. Ben je bakker? Dan biedt glutenvrije bloem uitkomst – áls je je aan alle voorzorgsmaatregelen houdt.

3. Zomer- en wintergraan

Wist je dat er twee soorten graan bestaan? De logica erachter is niet vergezocht: zomertarwe zaait de boer in het voorjaar, de oogst gebeurt tijdens de late zomer. Wintertarwe wordt in het najaar gezaaid en pas in de zomer geoogst.

4. Bloem en meel

Wat is nu eigenlijk het verschil tussen bloem en meel? We zetten hun eigenschappen even voor je op een rij:

meel:

• graankorrels worden alleen gemalen
• grover dan bloem
• geschikt voor bereiding van brood en pannenkoeken

bloem:

• gemaakt door breken, zeven en malen van graankorrels
• zeven verwijdert de zemelen (vliesjes) en kiemdeeltjes
• hoeveelheid malen en zeven bepaalt de bloemsoort, bijv.:
  • tarwebloem: nog een aantal zemelen en kiemdeeltjes
  • patentbloem: amper zemelen en kiemdeeltjes
• erg geschikt voor de bereiding van gebak

5. Tarwe

Tarwe moet zowat een van de oudste, meest geteelde graansoorten ter wereld zijn. Een paar feiten:

• Duitsland, Frankrijk, Rusland, China, India en de VS zijn de 6 grootste tarweproducenten.
• De meeste baktarwe in Europa is afkomstig uit Duitsland en Frankrijk.
• Emmer en spelt behoren ook tot de tarwefamilie.
• Tarwe wordt niet alleen gebruikt voor brood en andere deegwaren. Je komt het gewas ook tegen in deze gedaantes:
  • kiemen(olie)
  • tarwekorrels
  • vlokken voor ontbijtgranen en witbier
  • als ingrediënt van veevoeder

Bron: veldverkenners.be

Al je kennis opgefrist? Dan vind je deze artikels vast ook interessant:

Wat is het verschil tussen rogge, spelt, haver, gerst en tarwe?
Glutenvrij in de bakkerij
4 dingen die je moet weten over desembrood